PSD2 is een veelbesproken thema binnen de e-commerce, maar is tegelijkertijd ook ‘een grote onbekende’ voor ondernemers. Om die reden organiseerde Buckaroo eind augustus een kennissessie met PSD2 als uitgangspunt. Nadat we eerder de meest gestelde vragen rondom PSD2 met Arno Voerman op een rij hebben gezet, kijken we ditmaal met Erik van der Mars naar een PSD2-dienst in de praktijk: de mobiele betaal-app Payconiq.
Payconiq is een pionier op gebied van PSD2. Als één van de allereerste partijen in de Benelux gebaseerd op PSD2 heeft het flink moeten pionieren op het vlak van regelgeving en techniek. Hebben ze de weg vrijgebaand voor andere partijen? Of hebben ze een voorsprong gemaakt die niet meer in te halen is? Erik van de Mars, Product & Partner Manager bij Payconiq, vertelt over het intense traject dat 3 jaar terug is gestart en tot op de dag van vandaag nog steeds niet afgerond is.
Wat voor veel verwarring rond PSD2 zorgt is het feit dat de wet in Nederland nog niet van kracht is, én de vele afkortingen die er mee gepaard gaan. XS2A, SCA en TPP; allemaal deelgebieden die onder PSD2 vallen. Payconiq is een zogenoemde TPP, een Third Party Provider; zij initiëren in feite de betaling. Met de Payconiq-app op je telefoon betaal je aan een terminal, online of aan een vriend met één vingerbeweging op de knop ‘Ja, ik betaal’.
Payconiq: ooit gestart als pilot vanuit ING, nu bankonafhankelijk betaalproduct
Payconiq is ooit gestart als een project vanuit ING, zo verduidelijkt van der Mars. “We zijn een pilot gestart vanuit ING, om te kijken hoe de consument zou reageren op een nieuwe betaaldienst die mogelijk werd gemaakt door PSD2. Echter startten we niet vanuit eigen land, maar in het Belgische Leuven.” In deze studentenstad werd het project met mobiel betalen uitgerold. “En dat trok veel studenten en kleine merchants die samen een eco-systeem vormden en dat al heel snel groeide en groeide. Met als resultaat dat er vraag kwam naar meer dan betalen alleen: men wilde ook loyalty. Want betalen, leuk, maar wat is nu de waarde voor de merchant en consument? Dat je van elkaar weet wie je bent en voor je loyaliteit beloond wordt.”
Om zo’n allround product te kunnen bieden en snel op te kunnen schalen keek Payconiq actief naar samenwerking. “KBC vond Payconiq al snel interessant en stapte in en daarna is ook Belfius erbij gekomen. En dat is opmerkelijk, want meestal zie je dat banken graag alles voor zichzelf willen houden. Maar als je openstelt voor andere partijen dan kun je het verder laten groeien en creëer je een ecosysteem.” Het openstaan voor co-creatie leidde eerder dit jaar nog tot een samenwerking tussen Payconiq België en betaaloplossingen Bancontact.
Voor je zover bent dat je over een eco-systeem kunt nadenken, moet je ook je vergunningen en licenties op orde hebben. Een bedrijf uit Luxemburg bood op dat vlak uitkomst, legt van der Mars uit. “Tegelijkertijd waren we bezig met een overname van een bedrijf in Luxemburg. Zij hadden een psp-vergunning. Tevens hebben wij onze PSD2-licentie al in huis. De aanvraag voor licentiedeel 7: het recht om een betaling te initiëren, is ingediend bij de CSSF (in feite de DNB van Luxemburg, red.) en als dat rond is zijn we een van de allereerste, in elk geval van de Benelux.”
PSD2 is in Nederland nog niet officieel geïmplementeerd, wat betekent deze constructie voor de concurrentiepositie van Payconiq? “Kijk vanuit Nederland kun je en mag je dit nog niet doen. Dat PSD2 hier nog niet rond is, is eigenlijk jammer voor de Nederlandse FinTech-bedrijven, maar geeft ons nu eigenlijk wel een voorsprong.”
Technische uitdagingen
Dat Payconiq een pionier is op gebied van PSD2 wordt bij elke stap duidelijk; de eerste zijn biedt voordelen, maar ook uitdagingen. Erik van der Mars: “In PSD2 was nog niet gespecifieerd hoe je moest koppelen met een bank, dus hebben we zelf onze koppeling geschreven. Onze licentie is niet alleen een PSD2, maar meer een PSD2 plus. We hebben namelijk toestemming voor Strong Customer Authentication (SCA). En dat is al meerdere keren ons stuivertje wisselgeld gebleken. SCA geeft ons de unieke positie dat je een betaling wél binnen onze app mag afronden, zonder doorgestuurd te worden naar de bankomgeving. Een winst in conversie.”
Bekendheid Payconiq
“Als je nu in Nederland vraagt ‘ken je Payconiq?’ dan is dat een gering aantal. Hooguit een paar duizend mensen die werken in de financiële sector, that’s it. De marketingcampagne gaat nog komen. Maar als je het aan onze Zuiderburen vraagt, in België, daar is Payconiq gewoon overal bekend. In juli 2018 zijn Bancontact, het lokale Belgische betaalschema, en Payconiq België samengevoegd. In Luxemburg maakt ook al 25% van de bevolking gebruik van betalen via QR, oftewel scannen en klaar. Ook de snelheidsboete kun je daar betalen met Payconiq. Betalen met een mobiele app is daar al snel in het DNA gekomen.”
Over mobiel betalen en DNA gesproken; in Azië is het overgrote deel van de bevolking al over op het gebruik van de smartphone voor betalingen. Hoe kijkt van der Mars naar mobiele betaalmethoden als Alipay en WeChat? Ze komen hier absoluut naartoe, stelt Erik, maar over een snelle marktverovering is hij sceptisch. “Als je naar Europa kijkt, wij hebben honderd jaar bankhistorie, IT-historie en dat is iets wat ze in China niet hebben. Daar konden ze gewoon op een greenfield beginnen.”
Lobbyen in Brussel
“De afgelopen jaren is er ontzettend veel gelobbyd in Europa over PSD2. Enerzijds stonden de tech-spelers en FinTech-bedrijven, aan de andere kant de huidige spelers waaronder de banken.” Binnen Europa ziet van der Mars meer de kracht van samenwerking; het creëren van netwerken met bestaande en nieuwe partijen. “Het gaat erom dat je de klantrelatie hebt, customer facing is key. Als bank wordt je in Europa alleen nog maar de ‘rails’ en niet meer de partij die rechtstreeks de consument bediend. De tech-spelers kunnen de customer-facing rol overnemen. Als één bank in één land redt je het niet tegen de grote tech-players als Apple, Google en Amazon. Je moet dus uiteindelijk wel samenwerken als bank.”
PSD2 voor ieder land anders
PSD2 is een regelgeving die in ieder land moet worden ingebakken. Van der Mars ziet in ieder land dezelfde discussie, maar de accenten liggen in iedere lidstaat toch net weer anders. “In Duitsland verwacht de regulator dat het niet zo’n vaart zal lopen met de PSD2-licentieaanvragen, misschien een stuk of 5. Luxemburg krijgt veel aanvragen, onder andere door de Brexit en vanwege hun positieve houding wat innovatie betreft.”
Maar waarom is dit in elk land anders? “Het hangt af van de markt, het aanbod, de vraag en de banken. Zo zijn er banken genoeg die nog steeds op systemen draaien uit de jaren 80. En een API inschieten die informatie ophaalt? Eh… En ja, dat duurt wel een paar jaar voordat je die technologieachterstand als bank hebt ingehaald. Het landschap is momenteel nog gefragmenteerd in Europa, toch vallen we straks allemaal onder PSD2.”
Nederland heeft iDEAL, Duitsland heeft PayPal
Toch blijft een centrale vraag; hebben we op Europese schaal behoefte aan een centrale betaaloplossing? In Nederland hebben we tenslotte het dominante iDEAL, in Duitsland is de nummer één PayPal. “Briljant voor de consument”, pareert van der Mars. “Maar als je het iedere merchant vraagt daar, die vindt de gemiddelde transactiefee van 2,4% echt hoog. Wat wil je hebben uiteindelijk? Eén, twee, drie betaalmethoden in Europa met een range van nul tot PayPal. Hoe kun je rechtvaardigen dat je het online kopen van een paar sneakers zes euro kost aan betaalkosten? Natuurlijk, ze leveren meer aanvullende diensten, maar toch.”
PSD2 moet concurrentie vergroten
PSD2 is juist in het leven geroepen om meer concurrentie te geven. “Maar als je kijkt naar de Europese betaalmarkt dan zijn Mastercard en Visa de grote spelers. Hoe kun je de markt makkelijker en efficiënter maken? De financiële wereld is een ontzettend gereguleerde branche en die ga je ineens openstellen.”
Hoe ga je met persoonsgegevens om? Het is het speelveld waar we vandaag de dag nog steeds inzitten. Enerzijds wordt alles uitgekristalliseerd in het betaallandschap, er komen tientallen partijen bij aan de horizon en die gaan weer consolideren en dat worden weer één à twee partijen. “En dan komt PSD3”, zegt Erik met een knipoog. “Nee, dat klinkt een beetje negatief, maar het is ontzettend leuk om de dynamiek te zien die daar gaat ontstaan.”
Payconiq wil wel als zelfstandig platform een plaats afdwingen, zo stelt van der Mars. “Wij hebben onze eigen app en platform mogen ontwikkelen en we hebben nu die Strong Customer Authentication in onze app, banken vertrouwen dat ook. Maar als je ziet hoeveel veiligheidsmaatregelen we hebben moeten inbouwen in onze app en onze infrastructuur dan wordt daar misschien wel strenger op toegezien dan bij de banken.”
‘Is betalen met de mobiel wel zoveel sneller?’
“We krijgen vaak de vraag: ‘is het betalen met mobiel wel veel sneller? Je hebt toch ook contactloos betalen?’ Er is daar een meting op geweest. Contactloos betalen is inderdaad iets sneller. Maar er wordt níet gemeten vanaf het moment dat je moet zoeken naar je pas. Want dat duurt veel langer. De handeling van je bankpas tegen het apparaat houden is misschien één seconde korter, maar reken maar eens uit hoe lang het duurt voordat je van mobiel naar bankpas bent gewisseld. Grote retailers hebben vast weleens uitgerekend dat als je betalen van zesendertig seconden terugbrengt naar een paar seconden je op jaarbasis onder andere op personeelskosten tientallen miljoenen euro’s kunt besparen en tegelijkertijd meer ruimte hebt om producten aan te kunnen bieden.”
Kijk daarbij vooral eens naar hoe de consument betaalt in de supermarkt of winkel, merkt van der Mars op. “Iedereen staat in de rij met zijn telefoon in zijn hand, oh betalen…telefoon terug in je zak en op zoek naar je pasje.”
Inefficiënt, aldus van er Mars. “Het leven is tegenwoordig mobiel. Daarom is in Duitsland betalen met PayPal ook zo populair, net zoals de Amazon One Click Buy-oplossing. iDEAL is heel goed, een gegarandeerde betaling, maar het duurt wel 3 stappen voordat je afgerekend hebt; dit kan een stuk eenvoudiger voor de consument.”
Maar uiteindelijk bepaalt de consument, zo erkent ook van der Mars. “Volgens mij is het belangrijk dat je niet alleen kijkt wat er vanuit ons betaalbedrijven wordt geïnitieerd – aan betaalapps, platformen en diensten – maar voornamelijk wat de consument gaat gebruiken. Wij willen op dat gebied met Payconiq een standaard zetten. Met ons kun je overal, altijd en alles betalen: in de winkel, online, mobiel, je factuur en je vrienden onderling.”
Kennissessie PSD2
Dit vraaggesprek kwam tot stand naar aanleiding van de ‘Kennissessie PSD2’, die payment provider Buckaroo eind augustus organiseerde. De lunchsessie rondom dit thema leidde eerder tot de publicatie ‘De meest gestelde vragen rondom PSD2‘. Buckaroo is gewaardeerd Business Partner van het kennis- en informatieplatform Internetkassa.nu.
