Door een uitspraak van het Hooggerechtshof van IJsland is de lokale creditcard acquirer Valitor gedwongen om de blokkade tegen WikiLeaks op te heffen. Het vonnis luidt dat de acquirer uiterlijk binnen 15 dagen opnieuw betalingen moet faciliteren voor de klokkenluiders website. Mocht Valitor hier geen gehoor aan geven dan riskeert het een boete van bijna 7000 dollar per dag dat de gateway geen transacties verwerkt.
Blokkade op betalingen aan WikiLeaks
Eind 2010 begonnen betaalinstellingen als Visa, MasterCard en PayPal donaties aan Wikileaks te blokkeren. De reden voor deze partijen, om geen betalingen meer te accepteren voor WikiLeaks, was een reactie op het besluit van de klokkenluiders website om geheime documenten openbaar inzichtelijk te maken. Het besluit om betalingen aan WikiLeaks te blokkeren werd wereldwijd met gemengde gevoelens ontvangen. Onder andere Payment Service Provider Mollie was fel tegen de blokkade en opende als tegengeluid een website waar particulieren alsnog donaties voor WikiLeaks konden storten.
Helaas bleken al deze alternatieven niet voldoende. Doordat verschillende grote acquiring partijen als PayPal, Visa en MasterCard geen transacties meer voor WikiLeaks wilden verwerken, ontving de voorvechter voor het ‘Vrije Woord’ geen donaties meer van sympathisanten. Binnen een jaar stopte WikiLeaks met de publicatie van Staatsgevoelige documenten om ‘zich volledig te concentreren op het bestrijden de financiële blokkade door betaalinstellingen’.
WikiLeaks claimt nog steeds dat door de financiële blokkade 95 procent van haar donaties niet zijn ontvangen, waarbij het gaat om een bedrag van ongeveer 20 miljoen dollar.
Blokkeren betalingen onterecht
Afgelopen juli 2012 leek er sprake te zijn van een doorbraak in de juridische strijd van WikiLeaks. Een IJslandse rechter oordeelde dat Valitor (voorheen Visa IJsland) de wet overtrad door het blokkeren van creditcard transacties. De creditcard acquirer ging tegen die uitspraak in beroep, maar dit hoger beroep is nu verworpen door het Hooggerechtshof in Reykjavik.
Overige rechtzaken voor WikiLeaks
Het oordeel van de rechter om Valitor te verplichten tot het verwerken van transacties voor WikiLeaks, is vooral een belangrijk signaal voor soortgelijke rechtszaken die WikiLeaks heeft lopen. WikiLeaks beweert dat de uitspraak in de zaak tegen Valitor haar positie zal versterken in overige rechtszaken, waaronder een soortgelijk geval waarin het procedeert tegen een onderaannemer van Visa in Denemarken. Een situatie die veel gelijkenissen heeft met het proces tegen de IJslandse acquirer Valitor.
Julien Assange, oprichter van WikiLeaks, liet in een korte reactie weten dat ‘de uitspraak een overwinning voor de Vrijheid van Meningsuiting is’ en ‘het aantoont dat niet iedereen zich laat onderdrukken door Washington en door haar gesteunde financiële instellingen zoals Visa’. Daarnaast had hij nog een waarschuwing voor overige betrokken financiële partijen die transacties aan WikiLeaks blokkeren: “Jullie zijn de volgende.”
PayPal blokkeert vaker betalingen
Bij PayPal lijkt het een terugkerend probleem om betalingen niet te faciliteren of zomaar het account te blokkeren, en dit zonder enige vorm van duidelijke argumentatie. Onlangs nog kwam PayPal negatief in het nieuws door het blokkeren van persoonlijke overboekingen voor PayPal-gebruikers in Singapore. In een eerder stadium werden ook Usenetresellers geconfronteerd met de veranderende policy van PayPal, waardoor volledige account werden afgesloten.
